Rechtsgrondslag voor rijbewijscontroles in de onderneming
Ben ik als wagenparkbeheerder verplicht het rijbewijs van mijn werknemers te controleren? Wat is de rechtsgrondslag voor elektronische rijbewijscontroles?
Rechtsgrondslag voor de controle van bedrijfsrijbewijzen
Rijden zonder rijbewijs kan negatieve gevolgen hebben, niet alleen voor de bestuurder, maar ook voor de eigenaar van het voertuig. Elke eigenaar van een voertuig moet aan bepaalde verplichtingen voldoen. Volgens § 21, lid 1, nr. 2 StVG is de eigenaar van een motorvoertuig aansprakelijk wanneer hij een persoon zijn voertuig laat besturen die niet in het bezit is van het vereiste rijbewijs of aan wie het tijdelijk verboden is een voertuig te besturen wegens een rijverbod. Hierna wordt nader ingegaan op de onderwerpen "operationele rijbewijscontroles - waarmee rekening moet worden gehouden" en "rijbewijscontroles - rechtsgrondslag".
Rijbewijscontroles - de rechtsgrondslag
In de wet is niet uitdrukkelijk bepaald dat de eigenaar van een voertuig de bestuurders van zijn voertuig regelmatig aan een rijbewijscontrole moet onderwerpen. De verplichting om het rijbewijs te controleren vloeit veeleer voort uit het feit dat de eigenaar strafrechtelijke gevolgen in de vorm van een geldboete of een gevangenisstraf overeenkomstig § 21 StVG moet vrezen indien hij een persoon zonder rijbewijs zijn voertuig laat besturen of daartoe opdracht geeft. Bovendien is de controle van het rijbewijs ook relevant voor de aansprakelijkheid van de eigenaar bij een ongeval. Als de eigenaar nalatig of opzettelijk iemand zonder rijbewijs in zijn auto laat rijden, kan het zijn dat hij de schade niet vergoed krijgt door de verzekeringsmaatschappij.
Volgens een arrest van het BGH van 1992 (BGH, VersR 1992, 437) is de eigenaar van een voertuig degene die "het motorrijtuig voor eigen rekening gebruikt en er de overeenkomstige beschikkingsmacht over heeft". Het is derhalve niet van belang wie als houder in het voertuigenregister is ingeschreven. Dit is slechts een indicatie. Zo zijn in ondernemingen en wagenparken de bestuurders of de directie aansprakelijk wanneer zij hun werknemers of klanten zonder rijbewijs in hun auto laten rijden. De directeuren en de leden van de raad van bestuur kunnen de verantwoordelijkheid voor de bewaking ook delegeren aan de vlootbeheerders en zo hun aansprakelijkheid beperken. De wagenparkbeheerder moet echter ook steekproefsgewijs worden gecontroleerd om er zeker van te zijn dat hij zijn werk naar eer en geweten uitvoert.
Rijbewijscontroles in het wagenpark - hoe moeten ze worden uitgevoerd?
Het rijbewijs kan handmatig of met behulp van elektronische systemen worden gecontroleerd. Er is niet gespecificeerd hoe de rijbewijscontrole moet worden uitgevoerd. Om de vlootbeheerder de grootst mogelijke zekerheid te bieden, moet tijdens de controle het origineel van het rijbewijs worden getoond. De overlegging van een loutere kopie is niet rechtszeker, aangezien niet kan worden uitgesloten dat ermee is geknoeid. Voor documentatiedoeleinden dient de eigenaar van het voertuig echter een kopie van het originele rijbewijs te maken om bij een controle te kunnen bewijzen dat hij aan zijn verplichtingen heeft voldaan. Aanbevolen wordt ook een actueel dagblad te kopiëren, zodat manipulatie kan worden uitgesloten. Ook het Beierse Staatsbureau voor toezicht op gegevensbescherming geeft groen licht voor het maken van een kopie. De documenten moeten echter zodanig worden opgeslagen dat alleen personen aan wie het beheer van de vloot is toevertrouwd, er toegang toe hebben.
De inspectie moet ook schriftelijk worden gedocumenteerd, bijvoorbeeld door middel van een registratieblad. De volgende informatie moet hierin worden opgenomen:
- Naam en adres van de bestuurder
- Rijbewijsnummer, categorie, datum en plaats van afgifte en afgevende instantie
- Vervaldatum van het rijbewijs
- Opgemerkt zij dat de bestuurder de eigenaar van het voertuig onmiddellijk in kennis moet stellen van het verlies of de intrekking van het rijbewijs.
De documentatie moet door de eigenaar van het voertuig en de bestuurder gezamenlijk worden ondertekend. De documenten moeten ten minste vijf jaar worden bewaard.
Voorts moet worden nagegaan of de autoriteit die het rijbewijs afgeeft de bestuurder beperkingen heeft opgelegd, bijvoorbeeld dat de bestuurder alleen voertuigen met automatische transmissie mag besturen. Een inbreuk op deze beperkingen zou ook leiden tot aansprakelijkheid van de houder.
Uitzondering buitenlandse rijbewijzen
Bijzondere aandacht moet worden besteed aan buitenlandse rijbewijzen. In het bijzonder moet de zaak met een gezonde mate van scepsis worden benaderd indien een werknemer of klant een buitenlands rijbewijs overlegt en zijn gewone verblijfplaats in Duitsland heeft. Normaal gesproken kunnen buitenlandse rijbewijzen dienovereenkomstig worden getranscribeerd. Een buitenlands rijbewijs kan altijd het risico inhouden dat de bestuurder in Duitsland een rijverbod heeft en daarom zijn rijbewijs in het buitenland heeft gehaald. Zolang het rijverbod in Duitsland bestaat, is aan de overtreding van § 21 StvG voldaan, wanneer de bestuurder met een buitenlands rijbewijs en een rijverbod in Duitsland aan het wegverkeer deelneemt. Indien het rijbewijs echter na de verbodsperiode in het buitenland is verkregen, zou er geen sprake zijn van een overtreding van de wet. Het zal echter moeilijk zijn voor de eigenaar van het voertuig om dit te verifiëren.
Rijbewijscontroles in het wagenpark - hoe vaak moeten ze worden uitgevoerd?
Bij de operationele rijbewijscontroles wordt een onderscheid gemaakt tussen twee varianten en dus ook de frequentie van de controle van het rijbewijs van het wagenpark.
Indien de bestuurder een bedrijfswagen voor permanent gebruik heeft gekregen, moet de rijbewijscontrole bij het begin van de overbrenging worden uitgevoerd en om de zes maanden worden herhaald. Het is van belang dat de gebruiker van het voertuig erop wordt gewezen dat hij/zij het verlies of de intrekking van het rijbewijs onmiddellijk moet melden aan de wagenparkbeheerder. Bovendien moet de eigenaar van het voertuig, naast de reguliere afspraken, ook het rijbewijs controleren als het vermoeden bestaat dat het rijbewijs is ingetrokken.
Rijbewijscontroles in het wagenpark wanneer voertuigen occasioneel worden overgedragen, moeten vóór elke overdracht van de voertuigen worden uitgevoerd om aansprakelijkheid van de eigenaar te voorkomen.
Wilt u weten hoe de fleetster software er live uitziet en werkt?
U hoeft zich alleen maar aan te melden voor een online demo. Wij zullen het systeem aan u uitleggen en u helpen een overzicht te krijgen en het fleetster-systeem in uw bedrijf te implementeren.
